Língua irlandesa

Origem: Wikipédia, a enciclopédia livre.
Irlandês
Falado(a) em: Irlanda, Reino Unido, Estados Unidos, Austrália, Canadá e Nova Zelândia
Total de falantes: 355.000 falantes fluentes ou nativos (1983)[1]
538.283 falam-na diariamente (2006)
1.860.000 com algum conhecimento (2006)
Família: Indo-europeia
 Céltica
  Céltica Insular
   Gaélica
    Irlandês
Escrita: Alfabeto latino (variante irlandesa)
Estatuto oficial
Língua oficial de: Irlanda
Irlanda do Norte (Reino Unido)
União Europeia
Regulado por: Foras na Gaeilge
Códigos de língua
ISO 639-1: ga
ISO 639-2: gle

O irlandês (Gaeilge), também conhecido como gaélico irlandês ou simplesmente gaélico, é um idioma falado como língua nativa na Ilha da Irlanda por cerca de 104 mil pessoas, predominantemente nas zonas rurais ocidentais da ilha. O irlandês era a língua principal da llha Esmeralda antes de os ingleses a invadirem durante a Idade Média.

História

A partir de 1922, com a independência da República da Irlanda (chamado originalmente "Estado Livre Irlandês"), o irlandês passou a ser, juntamente com o inglês, o idioma oficial deste país. Desde 13 de junho de 2005, o irlandês é um dos idiomas oficiais da União Europeia. Desde 1998, com o Acordo de Belfast, o irlandês é também reconhecido como língua minoritária na Irlanda do Norte. O irlandês é atualmente a língua materna de pouco mais de 2% da população da República da Irlanda. As comunidades e regiões onde se fala o irlandês são chamadas Gaeltachtaí (no singular, Gaeltacht). A Gaeltacht com maior população é Conamara, no Condado de Galway (Contae na Gaillimhe) e nas Ilhas de Aran (oileáin Árann).

Pelo fato de o governo irlandês tornar obrigatório o estudo do idioma nas escolas públicas, muitas pessoas falam-no como segunda língua. A maioria das pessoas tem, ao mínimo, uma noção básica do idioma. Conquanto seja o inglês o idioma predominante da República da Irlanda, ao largo da ilha (principalmente nos Gaeltachtaí) há vários jornais, revistas e emissoras de rádio em língua irlandesa. Outrossim, desde 1996 há um canal de televisão em língua irlandesa chamado Teilifís na Gaeilge (televisão em irlandês), o TG4.

Os três dialetos irlandeses principais são: Ulster, no norte; Munster, no sul; e Connacht, na região central e ocidental da ilha. O irlandês é um dos membros da divisão gaélica das línguas célticas.

Amostra textual

Texto do Evangelho de João, capítulo I, versículo 1 ao 8:

  • 1. Bhí an Briathar ann i dtús báire agus bhí an Briathar in éineacht le Dia, agus ba Dhia an Briathar.
  • 2. Bhí sé ann i dtús báire in éineacht le Dia.
  • 3. Rinneadh an uile ní tríd agus gan é ní dhearnadh aon ní dá ndearnadh.
  • 4. Is ann a bhí an bheatha agus ba é solas na ndaoine an bheatha.
  • 5. Agus tá an solas ag taitneamh sa dorchadas, ach níor ghabh an dorchadas é.
  • 6. Bhí fear a tháinig ina theachtaire ó Dhia, agus Eoin a ba ainm dó.
  • 7. Tháinig sé ag déanamh fianaise chun fianaise a thabhairt i dtaobh an tsolais chun go gcreidfeadh cách tríd.
  • 8. Níorbh é féin an solas ach tháinig ag tabhairt fianaise i dtaobh an tsolais.

Referências

Ícone de esboço Este artigo sobre linguística ou um linguista é um esboço. Você pode ajudar a Wikipédia expandindo-o.