Batiscafo

O batiscafo é um veículo submersível destinado à exploração dos oceanos em regiões de águas ultraprofundas. São utilizados principalmente para pesquisa científica ou para operações de resgate das tripulações de submarinos danificados.
O batiscafo que alcançou a maior profundidade com uma população tripulada foi o Batiscafo Trieste projetado pelo suíço Auguste Piccard. Em 23 de Janeiro de 1960 o Trieste desceu na Fossa das Marianas, na costa da Filipinas, no local chamado Challenger Deep, a 10.911 metros de profundidade, recorde até hoje não superado. Nesta ocasião, eram seus tripulantes o engenheiro e oceanógrafo suíço, Jacques Piccard, e o Tenente da Marinha Americana, Don Walsh.
O primeiro batiscafo do Brasil, o Batiusp, foi desenvolvido nos anos 1970 e construído no Instituto Oceanográfico (IO - USP) em 1979.[1] O desenvolvimento desta tecnologia foi o que permitiu a construção posterior de diversos outros veículos submarinos robôs como os que são utilizados pela Petrobrás, incluindo veículos como o USAR (Unidade Submarina de Ativação Remota) planejada para operar até profundidade de 1100 metros, que permitiu a inspeção indireta das plataformas de petróleo offshore, ou o Mergus, com capacidade para operar até 500 metros de profundidade, desenvolvidos no início dos anos 1980 [2].
Atualmente existem centenas de submersíveis para águas profundas não tripulados, veículos submarinos operados remotamente (VSOR ou ROV) sendo utilizados no Brasil, a maior parte destinado ao apoio da prospecção e extração de petróleo, e na manutenção da infraestrutura das plataformas petrolíferas e dutos submarinos.
Veículos submersíveis - Batiscafos construídos até 1979
[editar | editar código]| MODELO | CONSTRUTOR | PROPRIETÁRIO | ANO DE LANCAMENTO | PROFUNDIDADE (m) | TRIPULAÇÃO | STATUS em 1979 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Aluminaut | Gen. Dynamics, Groton, conn. | Reynolds Intern., Richmond, Va. | 1964 | 5000 | 6 | Inativo |
| Alvin | General Mills Inc | Marinha USA | 1964 | 3900 | 3 | Operacional |
| Aquarius I | HYCO – Vancouver, B.C. | PO Intersubs | 1973 | 396 | 3 | Operacional |
| Archimede | Marinha Francesa | Marinha Francesa Toulon | 1961 | 9560 | 3 | Operacional |
| Asherah | Gen. Dynamics, Groton, conn. | Technoceans, New York city | 1964 | 198 | 2 | Inativo |
| Auguste Piccard | Giovanola Bros., Monthey, Switzerland | Horton Maritime Expl., Vancouver, B.C. | 1963 | 825 | 45 | Operacional |
| BATIUSP | IOUSP, Brasil | Universidade de São Paulo | 1979 | 200 | 1 | Desativado |
| Beaver | North Amer., Rockewell, Sea Beach, Ca | International Underwater Contractors, N.Y. | 1968 | 660 | 4 | Operacional |
| Ben Franklin | Giovanola Bros., Monthey, Switzerland | Horton Maritime Expl., Vancouver, B.C. | 1968 | 660 | 6 | Fora de uso |
| Benthos V | Lear Siegler, Inc, Deep River Conn | Garrison 8 Divers Seattle Wash | 1963 | 198 | 2 | Fora de uso |
| Chihiro | Kawasaki Heavy Ind. Tokio | Governo Japones | 1975 | 54 | 6 | Experimental |
| Deep Diver | Perry Submarine, Rivera Beach Fla | Marine Sciences Ctr., Ft.Pierce, Fla. | 1968 | 455 | 4 | Em exposição |
| Deep Jeep | U.S. Naval Ord. Test Sta., China Lake, Ca. | Scripps Inst. Ocean, La Jolla, Ca. | 1964 | 660 | 2 | Desmontado |
| Deep Quest | Lockheed Missiles Space Corp., Sunnyvale, Ca. | Lockheed Missiles, Space Corp., Sunnyvale, Ca. | 1967 | 2640 | 4 | Operacional |
| Deepstar 2000 | Westinghouse Elec. Corp. | Westinghouse Ocn., Res. Eng. Ctr. Annapolis, Md | 1969 | 660 | 3 | Fora de uso |
| Deepstar 4000 | Westinghouse Elec. Corp. | COMEX, Marseilles | 1965 | 1320 | 3 | Operacional |
| Deep view | Marinha USA | Marinha USA | 1971 | 660 | 2 | Operacional |
| DOWB | Gen. Mtrs. Corp., Sta Barbara, Ca. | Friendship, S.A., Miami, Fla. | 1968 | 1485 | 3 | Operacional |
| DSRV 12 | Lockheed Missiles Space Corp., Sunnyvale Ca. | Marinha USA | 1970 / 1971 | 1155 / 1650 | 27 | Operacional |
| FNRS-2 | Auguste Piccard, Lausenne, Switz. | Marinha Francesa | 1948 | 4455 | 2 | Fora de uso |
| FNRS-3 | Marinha Francesa | - | 1953 | 4500 | 2 | Reconfigurado p/ Fnrs 2 até 1960 |
| GLOUBE | COMEX Marseilles | - | 200 | - | Operacional | |
| GOLDFISH | Burt Dickman, Auburn, Ind | Desconhecido | 1958 | 33 | 5 | Desconhecido |
| GRIFFON | French Naval , Constrution Yard Brest | Marinha francesa | 1973 | 650 | 3 | - |
| GUPPY | Sun Shipbuilding, Dry Dock Co., chester, Pa. | Sun Shipbuilding, Dry Dock Co., chester, Pa. | 1970 | 330 | 2 | Inativo |
| HAKUGEI | HEIWA Kosakusho, Osaka, Japan | Tokai Salunge Co., Toba, Japan | 1961 | 200 | 6 | Inativo |
| HAKUYO | Kawasaki Heavy, Ind., Tokio | Sumimoto Shoji Kaisha, LTDA, Tokio | 1971 | 310 | 4 | Operacional |
| HIKINO | U.S. Naval Weapons Center, China Lake, Ca. | U.S. Naval Weapons Center, China Lake, Ca. | 1966 | 7 | 2 | Não operando, Experimental |
| HUMUKAHI | Oceanic Institute, Makapuu, Hawaii | Oceanic Institute, Waimanalo, Hawaii | 1969 | 90 | 2 | Em exposição |
| KUROSHIO I | Japan Steel Tube Corp., Tokyo | Univ. of Hokkaido, Hokkaido, Japan | 1951 | 114 | 3 | Aposentado |
| KUROSHIO II | Japan Steel Tube Corp., Tokyo | Univ. of Hokkaido, Hokkaido, Japan | 1960 | 214 | 4 | Não operando |
| MAKAKAI | U.S. Navy | Marinha USA | 1971 | 198 | 2 | Não operando |
| MERMAID I/II | Bruker-Physik, A.G. Karlsruhue, West Ger. | International Underwater Contractors N.Y. | 1972 | 324 | 2 | Operacional |
| MERMAID III/IV | Bruker-Physik, A.G. Karlsruhue, West Ger. | Bruker-Physik, A.G. Karlsruhue, West Ger. | 1974 | 200 | 2 | - |
| MINI DRIVER | Great Lakes Unverwater Same Sports, Elmwood Park, III | - | 1968 | 82 | 2 | Não operando |
| MOANA I | - | COMEX, Marseilles | - | 435 | - | Operacional |
| MOANA II | - | COMEX, Marseilles | - | 435 | - | Operacional |
| NAUTILETTE | Nautillete Inc., Ft. Wayne, Ind | Mr. Woodrow Rigsby | Ca. 1964 | 33 | 1 | Operacional |
| NAUTILETTE | Nautillete Inc., Ft. Wayne, Ind | Nautilette Inc. Mr. Franklin Rigsby | Ca. 1964 | 33 | 2 | Operacional |
| NEKTON A,B,C | Nekton, Inc., San Diego, Ca. | Gen.Oceanographics, San Diego, Ca. | 1968/70/71 | 330 | 2 | Operacional |
| MEMO | Marinha Americana | Marinha USA | 1970 | 198 | 2 | Operacional |
| NEREID 330 | Neired nv. Schie-dmam, Holland | Dutch Submarine Services Amsterdam | 1972 | 100 | 3 | Operacional |
| NEREID 730 | Neired nv. Schie-dmam, Holland | Dutch Submarine Services Amsterdam | - | 231 | 4 | Operacional |
| NR-1 | Gen. Dyn. Corp., Groton, Conn. | Marinha USA | 1969 | - | 7 | Operacional |
| OPSUB | Perry Sub., Builders Riviera, Beach, Fla | Ocean Sys.,Inc., Reston, Va. | 1972 | 660 | 2 | Inativo |
| PAULO I | Anautics Inc., San Diego, Ca. | SAME | 1967 | 198 | 2 | Transformado |
| PC3-A -12 | Perry Sub. Builders– Riviera Beach, Fla. | Força Aérea USA / Marinha USA | 1964 / 1966 | 99 | 2 | Fora de uso |
| PC3-B (tech diver) | Perry Sub. Builders– Riviera Beach, Fla. | International Under- water Contractors – NYC, New York | 1963 | 198 | 2 | Fora de uso |
| PC3-X | Perry Sub. Builders– Riviera Beach, Fla. | Univ. of Texas, Austin, Tx. | 1962 | 50 | 2 | Operacional |
| PC5-C | Perry Sub. Builders– Riviera Beach, Fla. | Sub Sea Oil Services, SPA – Milão Italia | 1968 | 396 | 3 | Operacional |
| PC8-B | Perry Sub. Builders– Riviera Beach, Fla. | Northern Offshore Ltd - Londres | 1971 | 204 | 2 | Operacional |
| PC-1201 | Perry Sub. Builders– Riviera Beach, Fla. | Northern Offshore Ltd - Londres | 1975 | 330 | 2 | Operacional |
| PC-1202 | Perry Sub. Builders– Riviera Beach, Fla. | Northern Offshore Ltd - Londres | 1975 | 330 | 5 | Operacional |
| PC-1401 | Perry Sub. Builders– Riviera Beach, Fla. | Texas A M Univ., College Station Tx. | 1974 | 396 | 2 | Operacional |
| PC-1402 | Perry Sub. Builders– Riviera Beach, Fla. | Mrinha – USA | 1975 | 396 | 2 | Operacional |
| PHOENIX 66 | Sub Sea Oil – Services - SPA, Milão – Itália | - | - | 396 | 2 | Desconhecido |
| PISCES I | HYCO, Vancouver, B.C. | Vickers Oceanics Ltda – Barrow-Furness, Eng. | 1965 | 396 | 2 | Operacional |
| PISCES II | HYCO, Vancouver, B.C. | Vickers Oceanics Ltda – Barrow-Furness, Eng. | 1968 | 850 | 3 | Operacional |
| PISCES III | HYCO, Vancouver, B.C. | Vickers Oceanics Ltda – Barrow-Furness, Eng. | 1969 | 1188 | 3 | Operacional |
| PISCES IV | HYCO, Vancouver, B.C. | Dept of Environment, Victoria, B.C. | 1971 | - | 3 | Operacional |
| PISCES V | HYCO, Vancouver, B.C. | P O Enviranment, Vancouver, B.C. | 1973 | 1145 | 3 | Operacional |
| PISCES VI | HYCO, Vancouver, B.C. | Acad. Ciências, Vancouver, B.C. | 1975 | 2145 | 3 | Operacional |
| PISCES VII | HYCO, Vancouver, B.C. | Acad. Ciências, Vancouver, B.C. | - | 2145 | 3 | Operacional |
| PISCES VIII | HYCO, Vancouver, B.C. | Vickers Oceanics Ltda – Barrow-Furness, Eng. | - | 2145 | 3 | Operacional |
| PISCES X | HYCO, Vancouver, B.C. | HYCO Subsea, Ltd., Vancouver, B.C. | - | 2145 | 3 | Operacional |
| PISCES XI | HYCO, Vancouver, B.C. | Vickers Oceanics Ltda – Barrow-Furness, Eng. | - | 2145 | 3 | Operacional |
| PS-2 | Perry Sub. Builders– Riviera Beach, Fla. | Sub Sea Oil Services, SPA – Milão Italia | 1972 | 338 | 2 | Operacional |
| QUESTER 1 | Deep Sea Techniques, Brooklyn – NY | SAME | 1972 | 214 | 2 | Inativo |
| SDL-1 | HYCO, Vancouver, B.C. | Canadian Forces, Halifax – N. Scotia | 1970 | 660 | 6 | Operacional |
| SEA CLIFF | Gen. Dynamics, Groton, Conn. | Marinha USA | 1968 | 2145 | 3 | Operacional |
| SEA EXPLORER | Sea Line Inc., Brier, Wash | - | - | 198 | 2 | - |
| SEA OTTER | Anautics Inc., San Diego, Ca | Candive Ltd., Vancouver, B.C. | 1971 | 495 | 3 | Operacional |
| SEA RANGER | Verne Enginee- ring Mt. Clemens Mich | - | 1972 | 198 | 4 | Operacional |
| SEA RAY | Submarine Res. Dev. Corp., Lynnwood Wash | - | 1968 | 330 | 2 | Operacional |
| SHELF DIVER | Perry Sub. Builders– Riviera Beach, Fla. | Desconhecido | 1968 | 264 | 4 | Operacional |
| SHINKAI | Kawasaki Heavy, Ind. – Kobe, Jp. | Agência Japonesa Marítima – Ag. de Segurança, Tohio, Jp | 1968 | 641 | 4 | Operacional |
| SNOOPER | Sea Graphics Inc., Torrance, Ca. | 1969 | 330 | 2 | Operacioanl | |
| SP-350 | Office Francais Recherches Sous Marine Marseilles | Campagnes Oceano-Graphique Francaises (COF), Monaco | 1959 | 445 | 2 | Operacional |
| SP-500 | Sud Aviation Franca | COF - Monaco | 1969 | 541 | 1 | - |
| SP-3000 | Centre Iestudes Marine Avancees (CEMA) Marseilles | CNEXO Paris | 1970 | 3327 | 3 | Operacional |
| SPORTS-MAN 300 | American Sub. Co., Lorain, Ohio | Vários | 1961 | 99 | 2 | Desconhecido |
| SPORTS-MAN 600 | American Sub. Co., Lorain, Ohio | Vários | 1963 | 198 | 2 | Desconhecido |
| STAR I | Gen. Dynamics, Groton, Conn. | Phila Maritime Mues, Phila Pa. | 1963 | 66 | 1 | Em Exposição |
| STAR I I | Gen. Dynamics, Groton, Conn. | 1966 | 396 | 2 | Operacional | |
| STAR I I I | Gen. Dynamics, Groton, Conn. | Scripps Inst. Of Oceanog Lajolla Ca. | 1966 | 660 | 2 | Fora de uso |
| SUB-MANAUT (Helle) | Helle Engineering, San Diego | - | 1963 | 66 | 2 | Fora de uso |
| SUB-MANAUT (Martine) | Martines Diving Bells, San Diego, Ca. | Submarine Services, Coral Gables, Fla. | 1956 | 198 | 6 | Fora de uso |
| TADPOLE-1 | Mitsui Shipbuil-Ding Engineering Co. Ltd – Tokyo Jp | Mitsui Ocn. Development Engineering Co. Ltd – Tokyo Jp | 1972 | 108 | 2 | Inativo |
| TOKAI | Heiwa Kosakusho, Osaka, Jp | Toba – Japão | 1954 | 216 | 2 | Inativo |
| TOURS 64 | Maschinenbau Gabler GmbH West Germany | Kuofeng Ocean Dev. Corp., Taipei, Taiwan | 1971 | 324 | 2 | Operacional |
| TOURS 66 | Maschinenbau Gabler GmbH West Germany | Sarda Estracione Lavorazione Gagliari, Sardinia | 1972 | 324 | 2 | Operacional |
| TRIESTE I | Auguste Piccard, Trieste, Itália | Marinha USA | 1953 | 11880 | 3 | Em Exposição |
| TRIESTE II | Mare Island Shipyard –, Mare Island, Ca. | Marinha USA | 1964 | 6600 | 3 | Operacional |
| TS-1 (SURVEY SUB 1) | Perry Sub. Builders– Riviera Beach, Fla. | P O Subsea (UK), Ltda – London | 1970 | - | 3 | Operacional |
| TURTLE | Gen. Dynamics, Groton, Conn. | Marinha USA | 1968 | 445 | 3 | Operacional |
| URF | Kockums, Malmo, Sweden | Marinha Sueca | - | 498 | 25 | Desconhecido |
| UZUSHIO | Nippon Kokankk, Tokyo | Marinha Sueca | 1973 | 217 | 2 | Inativo |
| VASSENA LECCO | Mr. G. Vassena, Torino, Itália | Marinha Sueca | 1948 | 440 | 2 | Afundou |
| VIPER FISH | Mr. Don Taylor, Atlanta, Ga. | Marinha Sueca | 1969 | 330 | 2 | Desconhecido |
| VOL-L 1 | Perry Sub. Builders– Riviera Beach, Fla. | Vickers Oceanics Ltd., Barrow-Furnee | 1973 | 396 | 4 | Operacional |
| YOMIURI | Mitsubishi Heavy Ind., Kobe, Jp | Yomiuri Shimbu, News-paper, Tokyo | 1964 | 320 | 6 | Desativado |
Ver também
[editar | editar código]- Câmara isobárica
- Submarino
- Submersível
- Veículo subaquático autônomo
- Veículo subaquático operado remotamente
Referências
- ↑ Soares, Olavo (24 de fevereiro de 2008). «Batiusp, the first bathyscaphe produced in Brazil». Confideresa (em inglês). Consultado em 27 de novembro de 2019
- ↑ MESQUITA, Afranio Rubens (1983). Pesquisando o profundo... , das partículas..., aos oceanos. Instituto Oceanográfico da Universidade de São Paulo, Departamento de Oceanografia Física, Laboratório MAPTOLAB. http://www.mares.io.usp.br/batiusp/PSPROFUN.html
- SOARES, Olavo (2003). Batiusp é o único batiscafo do Brasil produzido em uma Universidade. Agência USP de Notícias, Boletim nº 1330, 04/12/2003, São Paulo, SP. http://www.usp.br/agen/bols/2003/rede1330.htm#primdestaq
- MESQUITA, Afranio Rubens (1983). Pesquisando o profundo... , das partículas..., aos oceanos. Instituto Oceanográfico da Universidade de São Paulo, Departamento de Oceanografia Física, Laboratório MAPTOLAB. http://www.mares.io.usp.br/batiusp/PSPROFUN.html
