صفحهٔ اصلی

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۹۹۹٬۱۲۴ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

ژاپن در جنگ جهانی دوم به موضوعات و رویدادهای مرتبط با امپراتوری ژاپن و جنگ جهانی دوم اختصاص دارد. گسترش قلمرو امپراتوری ژاپن در شرق آسیا از سال ۱۹۳۱ با حمله به منچوری در شمال شرقی چین آغاز شد و در سال ۱۹۳۷ با حملهٔ گسترده‌تر به چین ادامه یافت. در ۲۷ سپتامبر ۱۹۴۰، امپراتوری ژاپن پیمان سه‌جانبه را با آلمان و ایتالیا امضا کرد و وارد اتحاد نظامی موسوم به «نیروهای محور» شد. ایالات متحده آمریکا که می‌خواست توسعه‌طلبی امپراتوری ژاپن را مهار کند و آن را مجبور کند تا نیروهایش را از منچوری و چین عقب براند، علیه این کشور تحریم‌های اقتصادی وضع کرد. امپراتوری ژاپن که با کمبود شدید نفت و سایر منابع طبیعی روبرو بود، تصمیم گرفت به نیروهای آمریکا و بریتانیا در آسیا حمله کند و منابع طبیعی در جنوب شرق آسیا را متصرف شود. امپراتوری ژاپن در روز ۷ دسامبر سال ۱۹۴۱ به ناوگان اقیانوس آرام ایالات متحده در پرل هاربر، هاوایی حملهٔ ناگهانی کرد و آمریکا نیز در پاسخ اعلان جنگ داد. پس از حمله به پرل هاربر، امپراتوری ژاپن به موفقیت‌های بسیاری در زمینه نظامی دست یافت. ماه دسامبر ۱۹۴۱، گوآم، جزیره ویک و هنگ کنگ به دست ژاپنی‌ها افتاد و در نیمه نخست سال ۱۹۴۲ فیلیپین، هند شرقی هلند (اندونزی)، مالایای بریتانیا (امروزه میانمار، سنگاپور و مالزی شرقی) به سلطه آن‌ها درآمد. نیروهای ژاپنی همچنین به تایلند بی‌طرف نیز حمله کردند و رهبران آن را تحت فشار قرار دادند تا به آمریکا و بریتانیا اعلان جنگ دهند. در اواسط سال ۱۹۴۲ نیروهای استرالیایی و نیوزیلند در گینه نو و نیروهای بریتانیایی در هند توانستند پیشروی ژاپنی‌ها را متوقف کنند. نقطه عطف در جنگ اقیانوس آرام با پیروزی نیروی دریایی ایالات متحده در نبرد میدوی در ژوئن ۱۹۴۲ رقم خورد. ناوگان ژاپنی متحمل خسارات سنگینی شد و عقب‌نشینی را آغاز کرد.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… در جریان تخریب بناهای تاریخی توسط ظل‌السلطان، بیش از پنجاه اثر و بنای تاریخی و باغ ایرانی در شهر اصفهان ویران شد؟ (در تصویر)
… پس از اعلام درگذشت مایکل جکسون، تنها در طول یک ساعت حدود یک میلیون بار از صفحه‌اش در ویکی‌پدیا بازدید شد که بنا به اعلام بنیاد ویکی‌مدیا، در آن زمان یک رکورد محسوب می‌شد؟
… محمود بصیری، کمدین ایرانی، به‌دلیل شباهت با محمود احمدی‌نژاد و در طول ریاست‌جمهوری او ممنوع‌الکار شد؟
روان آزاری، نه یک بیماری روانی، بلکه نوعی اختلال عصبی است که ممکن است منجر به رفتارهای ضداجتماعی و گاهی مجرمانه شود؟
… میان خانواده‌های حیدری نعمتی، ازدواج هرگز منعقد نمی‌شد و برخی از حیدری‌ها اعتقاد به نجس‌بودن نعمتی‌ها داشتنند و به حمام محلهٔ یکدیگر نمی‌رفتند؟
… مجموعه تلویزیونی ونزدی، مد گوتیک از خرده‌فرهنگ گوت را احیا کرده‌است؟

بیشتر…

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۲۸ فروردین ۱۴۰۳ خورشیدی) ۹۹۹٬۱۲۴ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت

از میان خبرها

پیتر هیگز

ایران در پاسخ به حملهٔ هوایی اسرائیل به ساختمان کنسولگری خود در دمشق، خاک اسرائیل را هدف حملهٔ موشکی و پهپادی قرار داد.
پیتر هیگز (در تصویر) فیزیک‌دان نظری برندهٔ جایزه نوبل، در سن ۹۴ سالگی درگذشت.
خورشید گرفتگی کامل در بخش‌هایی از آمریکای شمالی مشاهده شد.
در یک حملهٔ هوایی به کنسول‌گری ایران در دمشق، محمدرضا زاهدی، از فرماندهان ارشد نیروی قدس سپاه به‌همراه چند تن دیگر کشته شدند.
بسیرو دیومای فای به عنوان رئیس‌جمهور سنگال انتخاب شد.

یادبودها

امروز: سه‌شنبه، ۱۶ آوریل ۲۰۲۴ میلادی برابر ۲۸ فروردین ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۷ شوّال ۱۴۴۵ هجری قمری (UTC)

عید پاک (مسیحیت، ۲۰۱۷)

رویدادها

۳ (قمری) - غزوه احد

۱۶۱۳ - قرار داد صلح میان ایران و عثمانی در اصفهان به امضا رسید.
۱۸۱۸ - سنای آمریکا قانون غیرمسلح شدن مرزهای این کشور با کانادا را تصویب کرد.
۱۹۹۲ - محمد نجیب‌الله در پی کودتا از ریاست دولت افغانستان کناره گیری کرد.
۲۰۰۷ - در جریان یک حمله مسلحانه در دانشگاه ویرجینیا تک، ۳۲ نفر به قتل رسیدند.

زادروزها

۷۷۸ - زادروز لویی پارسا امپراتور و پادشاه فرانک‌ها
۱۸۴۴ - زادروز آناتول فرانس نویسنده برجسته فرانسوی
۱۸۸۹ - زادروز چارلی چاپلین کمدین مشهور، کارگردان و آهنگساز برجستهٔ هالیوود، برندهٔ جایزه اسکار
۱۹۲۷ - زادروز بندیکت شانزدهم ۲۶۵مین پاپ
۱۹۴۰ - زادروز مارگریت دوم دانمارک ملکه دانمارک
۱۹۷۱ - زادروز سلنا خواننده پاپ، ترانه‌سرا، رقاص، مدل، طراح مدل، بازیگر و تهیه‌کننده آمریکایی-مکزیکی، ملکه موسیقی تجانو

درگذشت‌ها

۳ (قمری) - قتل حمزه عموی محمد، پیامبر اسلام، در جنگ اُحُد

۶۹ - درگذشت اتو (امپراتور روم) از ۱۵ ژانویه تا هنگام مرگش در ۱۶ آوریل ۶۹
۱۸۲۸ - درگذشت فرانسیسکو گویا نقاش و چاپگر اسپانیایی
۱۸۵۹ - درگذشت الکسی دو توکویل (تصویر) اندیشمند لیبرال، تاریخدان و نویسنده فرانسوی
۱۹۵۸ - درگذشت روزالیند فرانکلین دانشمند بریتانیایی
۱۹۷۲ - درگذشت یاسوناری کاواباتا نویسنده ژاپنی، برندهٔ جایزه ادبیات نوبل
۱۹۹۱ - درگذشت دیوید لین کارگردان انگلیسی، برنده ۲ جایزه اسکار در سال ۱۹۵۷ و ۱۹۶۲

→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای آوریل – یادبودهای بیشتر…

نگارهٔ برگزیدهٔ امروز

پل آلبرت یک پل جاده ای بر روی رودخانه تیمز است که چلسی را در مرکز لندن در کرانه شمالی به بترسی در جنوب متصل می‌کند. این پل توسط رولند میسون اوردیش در سال ۱۸۷۳ به‌عنوان پل کابلی اصلاح‌شده با سیستم اوردیش-لوفور طراحی و ساخته شد، از نظر ساختاری دارای مشکل بود، بنابراین بین سال‌های ۱۸۸۴ و ۱۸۸۷ سرجوزف بزلجت برخی از عناصر طراحی یک پل معلق را در آن به کار گرفت. در سال ۱۹۷۳ شورای لندن بزرگ دوپایه بتنی به پل اضافه کرد که دهانه مرکزی را به یک پل تیر ساده تبدیل کرد. در نتیجه، امروزه این پل ترکیبی غیرعادی از سه سبک طراحی متفاوت است. این یک ساختمان ثبت شده در میراث انگلستان درجه ۲ فهرست‌شده است.

بایگانی آوریل ۲۰۲۴ – نگاره‌های برگزیدهٔ بیشتر

درون‌مایه

دانش طبیعی و صوری: اخترشناسی – زیست‌شناسی – شیمی – زمین‌شناسی – فیزیک – آمار – احتمالات – ریاضیات – سامانه‌ها – علوم رایانه – منطق

دانش اجتماعی و انسانی: آموزش – ادبیات – اقتصاد – انسان‌شناسی – باستان‌شناسی – تاریخ – جامعه‌شناسی – جغرافیا – روان‌شناسی – زبان‌شناسی – ارتباطات – علوم سیاسی – فلسفه

دانش کاربردی: پزشکی – حقوق – رایانه – بهداشت – فناوری اطلاعات – فناوری – کسب و کار – کشاورزی – مدیریت – مهندسی

فرهنگ و هنر: بزرگان و مشاهیر – رسانه‌ – سرگرمی‌‌ – هنرهای نمایشی – هنرهای تجسمی – سینما – موسیقی – معماری – نقاشی – ورزش

پروژه‌های خواهر ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا توسط بنیاد غیرانتفاعی ویکی‌مدیا اداره می‌شود که چندین پروژه چند زبانه و محتوای رایگان دیگر را اداره می‌کند:

ویکی‌انبار
انبار رسانه‌ها
مدیاویکی
توسعهٔ نرم‌افزار ویکی
فراویکی
هماهنگی پروژهٔ ویکی‌مدیا
ویکی‌کتاب
کتاب‌های درسی و راهنمای رایگان
ویکی‌داده
پایگاه دانش رایگان
ویکی‌خبر
اخبار با محتوای رایگان
ویکی‌گفتاورد
مجموعه‌ای از نقل قول‌ها
ویکی‌نبشته
کتابخانه با محتوای رایگان
ویکی‌گونه
فهرست گونه‌ها
ویکی‌دانشگاه
ابزارهای آموزشی
ویکی‌سفر
راهنمای سفر
ویکی‌واژه
فرهنگ واژگان

زبان‌های ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیای فارسی در سال ۱۳۸۲ بنیان‌گذاری شده و هم‌اکنون ۹۹۹٬۱۲۴ نوشتار دارد. ویکی‌پدیا در بسیاری از زبان‌ها وجود دارد؛ برخی از بزرگ‌ترین آن‌ها در زیر فهرست شده‌اند.

۱٬۰۰۰٬۰۰۰+ نوشتار

۲۵۰٬۰۰۰+ نوشتار

۱۰۰٬۰۰۰+ نوشتار

فهرست کامل ویکی‌پدیاها