ډنمارک

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
(له ډېنمارک نه مخ گرځېدلی)

ډنمارک هیواد(دنمارک) Kongeriget Danmark) د شمالي اروپا د اسکندونیایي ټاپووزمه په سیمه کې د ګرینلند او فاروئ ټاپوګانو په څنګ کې يو مشهور سلطنتي جمهوري هيواد دی. دا د ناروی د هيواد تر ټولو سوېلي خواته پروت دی مرکزي برخه یې هم په شمال کې د المان سره نښتې ده. ډنمارک د سويډن په سوېل لوېديځه برخه کې شتون لري او د ناروی په سوېل کې پروت دی. د ډنمارک بريدونه د بالکان رياستونو او شمال سمندر سره لګيدلي دي.

  
ډنمارک
ډنمارک
ډنمارک
بیرغ
ډنمارک
ډنمارک
نښان

Location of the Kingdom of Denmark (green), including ګرینلنډ, the فارو (circled), and Denmark proper
Location of the Kingdom of Denmark (green), including ګرینلنډ, the فارو (circled), and Denmark proper
Location of the Kingdom of Denmark (green), including ګرینلنډ, the فارو (circled), and Denmark proper

شعار
ملي ترانه:
ځمکه او استوګنه
کوارډينېټ ۵۶°شمال ۱۰°ختیځ / 56°شمال 10°ختيځ / 56; 10   د (P625) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ[۱]
پراخوالی 42925.46 کیلومتره مربع   د (P2046) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
پلازمېنه کوپنهاګن   د (P36) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
رسمي ژبې ډنمارکي ژبه   د (P37) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
مشرتابه
بنسټ اېښودنه او واکمنۍ
د خپلواکۍ نېټه 8 پيړۍ  د (P571) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
د عمر محدودیتونه
د واده عمر 18 کلن (۱ نومبر ۱۹۷۶–)[۲]
20 کلن (۱ جنوري ۱۹۷۰–۳۱ اکتوبر ۱۹۷۶)[۳]
21 کلن (۱ جنوري ۱۹۲۳–۳۱ ډيسمبر ۱۹۶۹)[۴]
18 کلن (۱ جنوري ۱۹۲۳–۳۱ اکتوبر ۱۹۷۶)[۴][۵]
20 کلن (۱۶۸۳–۳۱ ډيسمبر ۱۹۲۲)[۶][۵]
16 کلن (۱۶۸۳–۳۱ ډيسمبر ۱۹۲۲)[۶][۷]  د (P3000) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
بې کارۍ کچه 7 سلنه (۲۰۱۴)[۸]  د (P1198) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
اوسط عاید
نورې عددونه او شمېرې
بیړنۍ ټليفون
شمېره
۱۱۲ [۹]  د (P2852) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
ترافيکي لورۍ ښي لورۍ   د (P1622) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
رسمي وېب‌پاڼه د تاييدولو سرچينه  د (P856) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ‌‌‌‌‌‌‌‌
د هيواد کوډ DK  د (P297) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
د زنګ وهنې نړیوال کوډ +45  د (P474) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
Map

جغرافیا[سمول]

دانمارک یوه ټاپو وزمه ده چې په گڼ شمير نورو ټاپوگانو باندې نغښتې ده. چې په کښې یولينډ،،او نورې لکه ،سجيلينډ،،فئن ،ويندسيسل،دائ لو لينډ،فالسټر،او بورنهوم او دغه رقم نورو واړه واړه ټاپوګان پکښې خوندي دي. ډنمارک د بالتيک او ورسره تړلې بحر د خپل انتظام لاندې ساتي.او دغه بحر ته دنيش سيند يا (خليج( هم وائي. فاروئ ټاپوګان او ګرینلنډ دوه يو شان هیوادونه دي چې د ډنمارک د پادشاهئ سره تړلي دي خو د اروپایی ټولنی غړي هوادونه ندي. ډنمارک په سويډن پسې په دوئم نمبر کښې سياحتي هيواد دے چې ۴۰.۷ ميلونه سيلانیانو په ۲۰۰۷م کال کې تری لیدنه کړی وه.

نظام[سمول]

ډنمارک يو تک (یو) پارلمانی نظام لرې. دا هیواد په يو رياستي سطح جوړ حکومت لري چې پکښې اته نوي بیلی نظامي ادارې دي. ډنمارک د اروپایي ټولنی يو غړې هيواد دے چې اول به ورته د ۱۹۷۳ نه وروسته د اروپایي اقتصاد کيمونيټي وايل کیده. خو له هغه وخت دغه کيموينټي په يورو زون کښي بدله شوې نه وه چې وروستو بيا په يوه کرسئ يورو کښې بدله شوه، چې غړي مملکتونو په رسمي توگه دغه يورو خپل غړی هیواد وباله.

سیاسي موقیعت[سمول]

ډنمارک د ناټو غړی هیواد هم دی. دا هیواد د خپل ازاد تجارتي نظام له کبله د لوړ درامد يو مهم هيواد گڼل کيږي. له 2006 نه تر ۲۰۰۸ پورې ډنمارک دنړۍ په خوشحاله هيوادونو کښې د صحت ،اسانتیا پرمختګ او پوهنی په حواله سره راته. په ۲۰۰۸م کال کې د گلوبل پيس انډيکس سروے له خوا ډنمارک د امن په لحاظ د ایسلنډ نه وروستو، په دوئم نمبر کښې وټاکل شو. ډنمارک د سويډن او نوی زیلاند سره شريک په ۲۰۰۸م کال کې د يوې موسسې کرپشن پرسيپشن انډيکس له خوا په دنيا کښي تر ټولو کم دروغه مملکت وشميرل شو..

کوپن هاګن[سمول]

د يوې جريدې له خوا په ۲۰۰۸م کال کې د ډنمارک لوی او ستر ښار کوپن هاګن د دونيا په ښادو او آبادو ښارونو کښې راوستی وو.

ژبي[سمول]

د ډنمارک قومي ژبه، ډنمارکي ده، چې د ناروژي، او سویډني ژبو سره نږدي او تاريخي اړيکي لري.

اقتصاد[سمول]

تاریخ[سمول]

اداری ویش[سمول]

ولایتونه ولسوااۍ‌لیاني
کينډۍ:کوچینیپښتو نوم ډنمارکي نوم د نوم معنی د ولایت مرکز لوی ښار وګړي
(۱ جنوري ۲۰۰۸)
مساحت
(کیلومتر مربع)
د وګړو وېش
( کیلومتر مربع)
د ولسوالیو شمیرکينډۍ:کوچینی
هوودستادن Hovedstaden د پلازمیني سیمه هیلروډ کوپن هاګن ۱٬۶۴۵٬۸۲۵ ۲٬۵۶۱ ۶۴۲٫۶ ۲۹
میدیولنډ Midtjylland مرکزي سیمه ویبرورګ آرهوس ۱٬۲۳۷٬۰۴۱ ۱۳٬۱۴۲ ۹۴٫۲ ۱۹
نوردیولنډ Nordjylland شمالي جوتلنډ البورګ البورګ ۵۷۸٬۸۳۹ ۷٬۹۲۷ ۷۳٫۲ ۱۱
شیلنډ Sjælland د سمندر سیمه سورو روسکیلده ۸۱۹٬۴۲۷ ۷٬۲۷۳ ۱۱۲٫۷ ۱۷
سید ډنمارک Syddanmark سویلي ډنمارک ویله اودنسه ۱٬۱۹۴٬۶۵۹ ۱۲٬۱۹۱ ۹۷٫۹۹ ۲۲

سیاسی جوړښت[سمول]

مشهوره ځایونه[سمول]

  1.   د (P402) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ "د [[:کينډۍ:اسم الصفحة]] اړوند په اوپن‌سټرېټ‌مېپ کي". OpenStreetMap. د لاسرسي‌نېټه ۸ مې ۲۰۲۴. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة); تحقق من التاريخ في: |تاريخ الوصول= (مساعدة); وصلة إنترويكي مضمنة في URL العنوان (مساعدة)
  2. Script error: The function "قالب رمز لغة" does not exist.
  3. Script error: The function "قالب رمز لغة" does not exist.
  4. Script error: The function "قالب رمز لغة" does not exist.
  5. Den Store Danske ID: https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://denstoredanske.lex.dk/&id=ægteskab_-_retshistorie — سرليک: Script error: The function "قالب رمز لغة" does not exist.
  6. د ټولټال کار کتنه په: http://bjoerna.dk/DL-1683-internet.pdf — موضوع: 3-16-5
  7. Script error: The function "قالب رمز لغة" does not exist. — خپرونکی: Aarhus University
  8. http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS
  9. Script error: The function "قالب رمز لغة" does not exist. — د نشر نېټه: ۳ جولای ۲۰۱۶ — سمونګر: International Telecommunication Union