Língua kaugel

Origem: Wikipédia, a enciclopédia livre.
Kaugel
Falado(a) em: Papua-Nova Guiné
Região: Terras Altas do Sul
Total de falantes: 76.700 (2000)
Família: Trans-Nova Guiné
 Chimbu–Wahgi
  Hagen
   Kaugel
Códigos de língua
ISO 639-1: --
ISO 639-2: ---
ISO 639-3: ambos:
imo — Ibo Ugu (Imbo Ungu)
ubu — Ubu Ugu (Umbu Ungu)

Kaugel (Gawigl) é uma das línguas faladas na província de Terras Altas do Sul na província de Papua-Nova Guiné. Os falantes vivem na áreao do lado sul do rio Kaugel. Aua (Ibo Ugu, Imbo Ungu, Imbongu) e Gawil (Umbo Ungu, Kakoli) são os dialetos. Uma tradução do Novo Testamento para Kaugel foi publicada em 1997 e está atualmente disponível online.[1]

O dialeto Aua tem uma língua pandanus para uso durante a colheita de karuka (fruto).[2]

Kaugel é notável por ter um sistema de numeração de base 24 em ciclos de 4. A palavra para o número 4 também é significa mão em referência aos quatro dedos.[3]

Numeração[editar | editar código-fonte]

Número Kaugel Número Kaugel Número Kaugel Número Kaugel
um tele dois talo três yepoko quatro kise
cinco kise pakera / te pakera seis talo pakera sete yepoko pakera oito engaki
nove rureponga telu dez rurepomga talo onze rureponga yepoko doze rurepo
treze malapunge telu quatorze malapunge talo quinze malapunge yepoko dezesseis malapu
dezessete sepunge telu dezoito sepunge talo dezenove sepunge yepoko vinte tokapu
vinte e um tokapunge telu vinte e dois tokapunde talo vinte e três tokapunde yepoko vinte e quatro ctokapu
vinte e cinco alapunge telu vinte e seis alapunde talo vinte e sete alapunge yepoko vinte e oito alapu
vinte e nove palangipu telu trinta palagipu talo trinta e um palangipu yepoko trinta e dois palangipu
vinte e quatro tokapu talo (2 x 24) setenta e dois tokapu yepoko (3 x 24) noventa e seis tokapu kise(4 x 24)

Notas[editar | editar código-fonte]

  1. «The Bible in Imbongu language». worldbibles.org. Consultado em 24 de janeiro de 2012 
  2. Franklin, Karl J.; Stefaniw, Roman (1992). «The 'Pandanus Languages' of the Southern Highlands Province, Papua New Guinea - a further report» (PDF). In: Dutton, Tom. Culture change, language change - case studies from Melanesia. Col: Pacific Linguistics (em English). C-120. Canberra: Department of Linguistics Research School of Pacific Studies THE AUSTRALIAN NATIONAL UNIVERSITY. pp. 1–6. ISBN 978-0858834118. ISSN 0078-7558. OCLC 260177442. doi:10.15144/PL-C120.1. Consultado em 25 de outubro de 2018 
  3. «Imbongu Ethnologue Entry». Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition. SIL International. Consultado em 24 de janeiro de 2012 

Ligações externas[editar | editar código-fonte]