Língua tairoa
Tairoa | ||
---|---|---|
Falado(a) em: | Papua-Nova Guiné | |
Região: | Terras Altas Orientais | |
Total de falantes: | 13 mil (2003) | |
Família: | Trans–Nova Guiné Kainantu–Goroka Kainantu Tairoric Tairoa | |
Códigos de língua | ||
ISO 639-1: | --
| |
ISO 639-2: | --- | |
ISO 639-3: | ambos: tbg — North omw — South |
Tairoa (Tairora) é uma língua Kainantu da família das Trans–Nova Guiné que é falada por cerca de 13 mil pessoas nas Terras Altas Orientais, Papua-Nova Guiné.
Dialetos[editar | editar código-fonte]
O Tairora Setentrional ou próprio tem os dialetos Aantantara (Andandara), Arau-Varosia (Arau-Barosia), Arokaara, Saiqora (Sai’ora), Tairora.
O Tairora Meridional ou Omwunra-Toqura tem os dialetos Aatasaara (Atakara), Haaviqinra-Oraura (Habina-Oraura), Omwunra-Toqura (Obura-To’okena), Vaira-Ntosara (Baira), Veqaura (Meauna), Vinaata-Konkompira (Pinata-Konkombira).
Escrita[editar | editar código-fonte]
A língua Tairoa usa uma forma bem limitada do alfabeto latino. As 5 vogais tradicionais estão presentes, usando-se também o A duplo (longo);
As consoantes limitam-se a H, K, M, N, Q, R, T, V. Usam-se as formas Mp, Nk, Nt'.
Amostra de Texto[editar | editar código-fonte]
Pai Nosso
Tinavu Qo, are naaruvaini variaravave. Tenavu koqemake ai autu takuqi vaira tuahere vauro. Are tinavuqaa raqikina entava vaaka aniarire. Naaruvaihainaaka ai antuqa avataqi vintemake, are tinavu kahaqiraqe tenavu vataini vauraukavata ai antuqa avataqi vuare. Tenavu vate kara naainara tinavu timiane. Vokiaka tinavu qoraiqama timitaamanta vira kaara kia tenavu nai iri qoraiqama nimitaraiti, vika uva qaqira kaunantema kera, arevata tinavu uva nunka timitaane. Qora kaiqavano tinavu avataantorave tira, are tinavu antua timitairaqe tenavu kia varaare. Are tinavu kahaqi vairaro Sataaniva kia tinavu qoraiqama timitaarire.
Notas[editar | editar código-fonte]
Ligações externas[editar | editar código-fonte]
- Paradisec has two collections of Arthur Cappell's materials (AC1, AC2) that include North Tairoa language materials.
- Tairora-English Dictionary
- Tairora word list
- Tairoa Setentrional em Ethnologue
- Tairoa em Meridional em Ethnologue
- Tairoa em Trans-Nova Guiné Meridionais
- Tairoa em em Trans-Nova setentrionais
- [https://www.omniglot.com/writing/tairoa.htm