Ucrânia (topônimo)

Origem: Wikipédia, a enciclopédia livre.

"Ucrânia" (em ucraniano: Україна; em russo: Украина) é o nome histórico de vários territórios, bem como o nome do Estado moderno da Ucrânia.

Origem do topônimo[editar | editar código-fonte]

A palavra Ucrânia existe desde os tempos da Rússia de Kiev, pelo menos desde o séc. XII. Foi mencionada pela primeira vez na Crônica de Kiev do Código de Ipatiev, conhecida por cópias dos séc. XV-XVI, em 1187, em conexão com a morte do príncipe Vladimir Gleboviche de Pereiaslavl ("ѡ нем же Оукраина много постона").[1] A Ucrânia é mencionada mais tarde na mesma crônica em 1189 ("и приѣхавшю же емѹ ко Оукраинѣ Галичькои") e na Crônica da Galícia-Volínia em 1213 ("и приӕ Берестии и Оугровескъ и Верещинъ и Ст҃олпъ и Комовъ и всю Оукраиноу").[1][2] Também na Crônica da Galícia-Volínia, em 1268, encontramos um demônimo correspondente ("и зане вѣсть бѧхѹть подали имъ Лѧхове Оукраинѧнѣ").[3]

Versão principal[editar | editar código-fonte]

Ver artigo principal: Ucrânia (fronteira)

De acordo com a versão apoiada pela maioria dos estudiosos, o nome "Ucrânia" está relacionado à fronteira.[4][5] De acordo com André Zalizniak, o nome remonta à palavra do russo antigo "укра́ина" ("ukraina") - região de fronteira, terra à beira de um principado.[6] Originalmente, o significado da palavra era ligeiramente diferente do significado da palavra "окраина" ("okraina", "periferia"), que se referia ao território externo nas bordas, ao redor de toda a periferia do principado.[6] A palavra "Ucrânia" foi originalmente aplicada às diferentes terras fronteiriças da Rus' de Kiev e dos principados russos individuais. Nesse sentido, a etimologia da palavra Ucrânia é considerada por estudiosos russos e também ucranianos e ocidentais, como Orest Subtelny, Paul Magochy, Omelyan Pritsak, Mikhail Grushevsky, Ivan Ogienko, Pyotr Tolochko e outros.[7][8][9][10][11][12][13] A Enciclopédia de Estudos Ucranianos, o Dicionário Etimológico da Língua Ucraniana e a Enciclopédia da História da Ucrânia aderem a essa versão.[14][15][16]

Referências[editar | editar código-fonte]

  1. a b «Въ лЂто 6694 [1186] - 6698 [1190]. Іпатіївський літопис». litopys.org.ua. Consultado em 24 de maio de 2023 
  2. «Въ лЂто 6709 [1201] - 6725 [1217]. Галицько-Волинський літопис.». litopys.org.ua. Consultado em 24 de maio de 2023 
  3. «Въ лЂто 6773 [1265] - 6787 [1279]. Іпатіївський літопис». litopys.org.ua. Consultado em 24 de maio de 2023 
  4. К, Галушко (1 de dezembro de 2015). т. 1 НАРОДЖЕННЯ КРАЇНИ ВІД КРАЮ ДО ДЕРЖАВИ Назва, символіка, територія і кордони України / Історія без цензури (em ucraniano). [S.l.]: Glagoslav Distribution 
  5. Schlögel, Karl (15 de agosto de 2018). Ukraine: A Nation on the Borderland (em inglês). [S.l.]: Reaktion Books 
  6. a b «О ложной лингвистике и квазиистории // Андрей Зализняк». scepsis.net. Consultado em 24 de maio de 2023 
  7. Этимологический словарь Фасмера
  8. Gerus, Oleh W. (1990). «Orest Subtelny. Ukraine: A History. Toronto: University of Toronto Press, 1988, xi, 666 pp. $49.00.». Russian History (1): 109–110. ISSN 0094-288X. doi:10.1163/187633190x01236. Consultado em 24 de maio de 2023 
  9. Magocsi, Paul R. (1996). A history of Ukraine. Toronto: University of Toronto Press 
  10. Hrushevsʹkyĭ, Mykhaĭlo; Pritsak, Omeljan; Reshetar, John Stephen (1984). From Kievan Rus' to Modern Ukraine: Formation of the Ukrainian Nation (em inglês). [S.l.]: Ukrainian Studies Fund, Harvard University 
  11. «Том II. Розділ V. Стор. 4. Михайло Грушевський. Історія України-Руси.». litopys.org.ua. Consultado em 24 de maio de 2023 
  12. «II. НАШІ НАЗВИ: РУСЬ — УКРАЇНА — МАЛОРОСІЯ. Іван Огієнко. Історія української літературної мови.». litopys.org.ua. Consultado em 24 de maio de 2023 
  13. Tolochko, Petro Petrovych (1997). Від Русі до України: вибрані науково-популярні, критичні та публіцистичні праці (em ucraniano). [S.l.]: Абрис 
  14. «Україна. Русь. Назви території і народу». litopys.org.ua. Consultado em 24 de maio de 2023 
  15. Etymolohičnyj slovnyk ukraïnʹ'koï movy. T. 6: U - Ja. Kyïv: Naukova Dumka. 2012 
  16. «УКРАЇНА, НАЗВА». resource.history.org.ua. Consultado em 24 de maio de 2023